Trẻ em ngày nay bị bủa vây bởi sự phát triển nhanh của công nghệ thời đại số. Việc cấm trẻ tuyệt đối không được sử dụng thiết bị điện tử là một điều rất khó. Điều quan trọng là ba mẹ cần biết cách để giúp trẻ phát triển tốt nhất trong thời đại số này.
Một cuộc khảo sát gần đây ở Hoa Kỳ cho thấy cứ 3 trẻ sơ sinh và 4 trong 5 trẻ mới biết đi thì có 2 trẻ xem phim, chương trình truyền hình hoặc video trực tuyến. Có khoảng 16% bắt đầu xem màn hình điện thoại/tivi trước khi trẻ được 3 tháng tuổi và 50% khi trẻ được 7 tháng tuổi. Nhìn chung, cứ 5 trẻ thì có 1 trẻ xem hơn 3 giờ mỗi ngày.
Mặc dù ở Việt Nam chưa có cuộc khảo sát nào về việc cho trẻ em sử dụng thiết bị điện tử, nhưng thực tế là càng ngày trẻ em được cho sử dụng các thiết bị này sớm hơn và thời gian sử dụng nhiều hơn.
1. Nghiện màn hình ‘tàn phá’ trẻ như thế nào?
1.1. Phát triển ngôn ngữ
Một trong những lo lắng lớn nhất là thời gian sử dụng thiết bị có thể ảnh hưởng đến việc tiếp thu ngôn ngữ của trẻ. Cho đến khi trẻ được khoảng 2 tuổi rưỡi, việc phát triển ngôn ngữ của trẻ sẽ không đạt được hiệu quả chỉ từ việc xem thứ gì đó trên màn hình điện thoại/tivi. Một nghiên cứu cho thấy rằng ở trẻ em dưới 4 tuổi, trẻ càng xem tivi nhiều giờ, trẻ càng học được ít từ hơn.
Tuy nhiên, trẻ em từ 12 tháng tuổi có thể học từ mới từ các phương tiện kỹ thuật số nếu cha mẹ chúng xem cùng trẻ và tiếp tục lặp lại cũng như củng cố từ mới. Bởi vì trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi học nói bằng cách tương tác với ba mẹ và người chăm sóc, tiếp thu âm thanh, từ ngữ, ngôn ngữ cơ thể và giao tiếp bằng mắt. Trẻ cũng cần thời gian yên tĩnh để tập và thử nghiệm giọng nói của mình.
1.2. Phát triển tình cảm và xã hội
Trẻ em học cách hòa nhập xã hội bằng cách kết nối mặt đối mặt với ba mẹ, với mọi người xung quanh nhưng màn hình kỹ thuật số gây mất tập trung có thể cản trở sự kết nối này.
Một nghiên cứu cho thấy rằng khi bật tivi, điện thoại, ba mẹ sẽ có ít khả năng tương tác với con hơn. Hai nghiên cứu khác quan sát thấy rằng ba mẹ càng chăm chú vào thiết bị di động của con mình, thì họ càng ít tương tác với con cái.
Cũng có những lo ngại rằng màn hình thiết bị điện tử có thể dẫn đến việc trẻ thiếu chú ý và gặp các vấn đề về hành vi. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi xem tivi khi còn nhỏ có thể gặp khó khăn hơn trong việc quản lý cảm xúc và tự an ủi bản thân khi chúng lớn hơn.
1.3. Các vấn đề về cân nặng
Các nhà nghiên cứu đã rút ra mối liên hệ giữa thời gian sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều và tình trạng béo phì ở những trẻ em từ độ tuổi mẫu giáo trở lên. Một nghiên cứu gần đây cho thấy chỉ số khối cơ thể (BMI) của trẻ mới biết đi tăng lên với mỗi giờ sử dụng thiết bị điện tử mỗi tuần. Đối với trẻ em ở mọi lứa tuổi, điều quan trọng là phải vận động vì hoạt động thể chất thúc đẩy sự phát triển thể chất và khuyến khích các thói quen lành mạnh.
1.4. Các vấn đề về giấc ngủ
Có nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng trẻ em càng dành nhiều thời gian trước màn hình thiết bị điện tử, đặc biệt là vào buổi tối thì chúng càng ngủ ít hơn. Điều này đúng ngay cả đối với trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi. Và đặc biệt đáng lo ngại khi trẻ nhỏ cần ngủ nhiều để phát triển: Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên cần ngủ 15 giờ mỗi ngày và trẻ mới biết đi cần tới 14 giờ mỗi ngày để ngủ.
Các bậc phụ huynh cần lưu ý không cho phép sử dụng bất kỳ màn hình thiết bị điện tử nào trong phòng ngủ của trẻ, ngay cả những màn hình nhỏ như điện thoại và máy tính bảng cũng có liên quan đến việc làm giảm chất lượng giấc ngủ của trẻ. Ánh sáng phát ra từ màn hình có thể làm chậm quá trình giải phóng melatonin và thực sự khiến trẻ khó ngủ hơn. Cho trẻ xem thứ gì đó trên màn hình sẽ gây kích thích và khiến trẻ khó ngủ yên hơn.
2. Chiến lược giúp trẻ sử dụng công nghệ hiệu quả
2.1. Đặt giới hạn thời gian
Theo Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Mỹ, tùy theo độ tuổi của trẻ mà tổng thời gian sử dụng màn hình khác nhau2.1. Đặt giới hạn thời gian
- Dưới 1.5 tuổi: trẻ không nên sử dụng màn hình từ các loại thiết bị như điện thoại, TV, ipad… thậm chí đó là một chương trình giáo dục hay video âm nhạc, trừ lúc gọi video cho người thân.
- 1.5 tuổi – 5 tuổi: trẻ nên có tổng thời gian sử màn hình từ tất cả các thiết bị dưới 60 phút/ngày. Ưu tiên chọn các chương trình giải trí mang tính giáo dục hoặc phát triển kỹ năng.
- 6-12 tuổi: không có tổng thời gian giới hạn sử dụng cho độ tuổi này, nhưng độ tuổi này nên khuyến khích các hoạt động sử dụng màn hình lành mạnh như giáo dục, phát triển kỹ năng, giao tiếp… Hướng tới khoảng 20 phút cho hoạt động trên màn hình thì nên có ít nhất 5-10 phút rời khỏi màn hình để mắt được nghỉ ngơi.
Ba mẹ không nên để trẻ tự do xem gì cũng được. Thay vào đó ba mẹ nên quy định thời gian, lựa chọn những chương trình giáo dục khoa học hợp độ tuổi để giúp trẻ có thời gian trên màn hình lành mạnh cũng như học được nhiều kỹ năng, đặc biệt độ tuổi 3-10 tuổi là giai đoạn thuận lợi cho rất nhiều thứ phát triển như ngôn ngữ, trí nhớ,…
2.2. Dành nhiều thời gian chất lượng cho trẻ
“Khi nào tình yêu được tính, nó không phải bao nhiêu lần bạn làm, mà là bao nhiêu tình yêu bạn đặt vào để làm nó!”. Việc nuôi dạy trẻ cũng vậy, không phải là bao nhiêu lần bạn dành thời gian chơi với con, mà là bao nhiêu tình yêu, sự sáng tạo và công sức bạn thực sự đặt vào con trẻ.
Ba mẹ hãy đặt điện thoại, tạm rời xa công việc và kết nối với sở thích của con để biến những trải nghiệm trên màn hình thành những hoạt động ở đời thực. Nếu làm được như vậy, hạt giống sẽ nảy mầm! Bằng cách này, ba mẹ không chỉ giúp con giảm thiểu thời gian sử dụng thiết bị điện tử, mà còn xây dựng tuổi thơ và tạo ra những khoảnh khắc gắn kết gia đình.
2.3. Tận dụng thời gian sử dụng màn hình điện tử cho các hoạt động bổ ích
Thay vì cấm trẻ sử dụng thiết bị điện tử, ba mẹ có thể hướng dẫn trẻ chọn các ứng dụng, trò chơi và tài liệu trực tuyến có giá trị học tập và giáo dục. Hay khuyến khích hoạt động sáng tạo như tạo video, lập trình, thiết kế đồ họa, biến công nghệ trở thành công cụ học tập cũng là 1 cách giúp bé sử dụng công nghệ hiệu quả. Điều này không chỉ giúp con tăng cường kiến thức mà còn giúp trẻ tăng khả năng sáng tạo, cũng như trí tưởng tượng, hình thành kỹ năng tư duy và giải quyết vấn đề tốt.
3. 1 HOUR OF FUN – Chương trình trải nghiệm công nghệ bổ ích trong 1 giờ
Chương trình ngoại khóa mùa hè độc đáo mang tên 1 HOUR OF FUN là một sân chơi an toàn và bổ ích để trẻ em tiếp xúc với công nghệ và lập trình muôn màu. Chương trình 1 Hour Of Fun sử dụng phương pháp Gamification, một phương pháp giáo dục dựa trên trò chơi. Qua việc học mà chơi, trẻ em không chỉ tiếp thu kiến thức mới một cách hứng thú mà còn tránh được sự nhàm chán.
Khi tham gia các khóa học lập trình tại OneSpace, các bé sẽ dễ dàng áp dụng kiến thức để tạo ra sản phẩm riêng, đồng thời phát triển những kỹ năng quan trọng như tư duy logic, kỹ năng mềm qua các dự án cá nhân và nhóm, và nắm vững kiến thức về lập trình, khoa học máy tính.
OneSpace tin rằng đây sẽ là cơ hội tốt để trẻ có thể học hỏi, sáng tạo và phát triển kỹ năng quan trọng trong thế kỷ 21. Tham gia 1 HOUR OF FUN để làm chủ công nghệ, chuẩn bị cho một tương lai hứa hẹn trong thế giới kỹ thuật số!
Đăng ký tham gia chương trình 1 HOUR OF FUN ngay hôm nay!
Tham khảo các khóa học công nghệ chuẩn quốc tế của OneSpace tại đây!
