Trong một thế giới nơi trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) và công nghệ số đang định hình lại mọi ngành nghề, việc trang bị cho bản thân một bản đồ kỹ năng vững chắc không còn là lựa chọn – mà là điều kiện bắt buộc.
Theo báo cáo Future of Jobs 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), 39% kỹ năng cốt lõi hiện tại sẽ thay đổi hoặc trở nên lỗi thời vào năm 2030. Điều này đòi hỏi mỗi cá nhân phải chủ động cập nhật và phát triển kỹ năng để thích nghi với sự biến đổi không ngừng của thị trường lao động.
Để giúp bạn định hình và phát triển kỹ năng một cách toàn diện, OneSpace giới thiệu mô hình “Cây Kỹ Năng” với ba tầng: Bộ rễ – Tư duy bền vững, Thân cây – Kỹ năng tư duy chiến lược và Tán cây – Vũ khí sống cùng công nghệ.
Tầng 1: Tư duy bền vững – Bộ rễ của sự phát triển
Cây cần rễ sâu để đứng vững trước gió bão, cũng giống như con người cần nền tảng tư duy bền vững để thích nghi với thời đại AI:
Tò mò & Học tập suốt đời: Khả năng không ngừng học hỏi và khám phá mở ra cánh cửa đến với những kiến thức mới. Việc duy trì sự tò mò và cam kết học tập suốt đời giúp bạn luôn sẵn sàng đối mặt với những thách thức mới và tận dụng cơ hội trong môi trường làm việc thay đổi nhanh chóng.
Tự nhận thức bản thân & Quản lý cảm xúc
Hiểu rõ bản thân và kiểm soát cảm xúc là nền tảng để đưa ra quyết định sáng suốt và duy trì mối quan hệ tích cực trong môi trường làm việc.
- Kiên trì & Linh hoạt thích nghi
Sự bền bỉ kết hợp với khả năng điều chỉnh theo hoàn cảnh tạo nên một tâm thế vững vàng. Trong bối cảnh công nghệ phát triển liên tục, khả năng kiên trì và linh hoạt là cách bạn thích nghi với những thay đổi và duy trì hiệu suất công việc.
- Tự nhận thức bản thân & Quản lý cảm xúc:
Hiểu rõ điểm mạnh điểm yếu của bản thân giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt, lựa chọn phù hợp với năng lực và mục tiêu của mình. Còn quản lý cảm xúc là khả năng nhận biết, điều chỉnh cảm xúc của bản thân trong các tình huống xảy ra. Kiểm soát tốt cảm xúc giúp bạn tránh được xung đột không đáng có, xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt đẹp.
Theo WEF, những nền tảng này là bước đệm lò xo, là yếu tố quyết định giúp bạn thích nghi và phát triển trong thế giới đầy biến động.
Tầng 2: Kỹ năng tư duy – Thân cây vững chắc
Nếu bộ rễ là nền tảng, thì thân cây chính là nơi hội tụ các kỹ năng tư duy giúp bạn xử lý thông tin và ra quyết định hiệu quả.
- Tư duy sáng tạo:
Khả năng nghĩ ra ý tưởng mới và giải pháp độc đáo thúc đẩy sự đổi mới và cải tiến công việc. Tư duy sáng tạo giúp bạn tìm ra những cách tiếp cận mới, giải quyết vấn đề hiệu quả và tạo ra giá trị trong cuộc sống.
- Tư duy phân tích
Khả năng phân tích thông tin và dữ liệu là cách để bạn hiểu rõ vấn đề và đưa ra quyết định chính xác. Sở hữu tư duy phân tích tốt, bạn có thể đánh giá thông tin một cách khách quan và đưa ra những quyết định dựa trên dữ liệu.
- Tư duy hệ thống
Tư duy hệ thống là khả năng nhìn nhận và giải quyết vấn đề một cách toàn diện. Thay vì tập trung vào từng yếu tố riêng lẻ, tư duy hệ thống cho phép bạn hiểu được bức tranh tổng thể và tìm ra giải pháp toàn diện cho các vấn đề phức tạp.
- Tư duy phản biện
Tư duy phản biện là khả năng phân tích, đánh giá và phản biện thông tin một cách logic và khách quan. Thay vì tiếp nhận thông tin một cách thụ động, tư duy phản biện khuyến khích việc đặt câu hỏi, phân tích và đánh giá thông tin một cách sâu sắc, từ đó đưa ra những quyết định chính xác.
Thiếu kỹ năng tư duy có thể dẫn đến những quyết định cảm tính, dễ bị lung lay khi đối mặt với khủng hoảng. Do đó, rèn luyện và củng cố các kỹ năng tư duy là bước đi cần thiết để xây dựng một nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững và thành công lâu dài.
Tầng 3: Nắm vững công nghệ – Tán cây đón ánh sáng
Tán lá chính là nơi bạn đón ánh sáng của thời đại, cũng giống như việc bạn tiếp nhận kiến thức. Không biết kết hợp công nghệ vào công việc, bạn sẽ tụt hậu mặc dù có nhiều ý tưởng. Để kết nối và ứng dụng hiệu quả công nghệ vào công việc, bạn cần:
- Hiểu biết về AI & Big Data
Nắm bắt kiến thức về trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn để tận dụng công nghệ trong công việc. Theo WEF, AI và Big Data sẽ trở thành kỹ năng cốt lõi trong nhiều ngành công nghiệp từ nay đến năm 2030 .
- Kỹ năng số & Hiểu biết công nghệ
Thành thạo công cụ số và hiểu biết về công nghệ để làm việc hiệu quả và sáng tạo. Việc sử dụng thành thạo các công cụ kỹ thuật số và hiểu biết về công nghệ giúp bạn tối ưu hóa quy trình làm việc và nâng cao hiệu suất.
- Đặt lệnh & Ứng dụng AI
Khả năng tương tác và áp dụng AI vào thực tế là cách để tối ưu hóa quy trình và nâng cao hiệu suất. Biết cách đặt lệnh và ứng dụng AI vào công việc giúp bạn tận dụng tối đa tiềm năng của công nghệ để đạt được kết quả tốt hơn.
Định vị bản thân trong kỷ nguyên AI
Vậy điều gì là “định vị bản thân” thật sự? Không phải là bạn học ngành gì, hay đang làm ở đâu. Mà là bạn biết rõ mình đang mạnh ở tầng nào – đang yếu ở đâu – và cần phát triển tầng nào tiếp theo. Để định vị bản thân một cách chính xác, bạn cần:
- Đánh giá kỹ năng hiện tại: Xác định điểm mạnh và điểm yếu trong ba tầng kỹ năng.
- Xác định mục tiêu phát triển: Chọn lĩnh vực bạn muốn phát triển dựa trên xu hướng thị trường và sở thích cá nhân.
- Lập kế hoạch học tập: Tìm kiếm các khóa học, chương trình đào tạo phù hợp để nâng cao kỹ năng.
- Thực hành và áp dụng: Áp dụng kiến thức vào thực tế để củng cố và phát triển kỹ năng.
OneSpace – Hành trình phát triển kỹ năng cùng bạn
Để xây dựng và phát triển bộ kỹ năng cần thiết trong kỷ nguyên AI, OneSpace cung cấp các khóa học AI được thiết kế phù hợp với nhu cầu thực tế. Chương trình học cung cấp kiến thức toàn diện về AI và cách ứng dụng nó vào học tập, công việc một cách hiệu quả. Ngoài ra, OneSpace còn tập trung vào việc nuôi dưỡng tư duy bền vững và các kỹ năng tư duy quan trọng như sáng tạo, phân tích, hệ thống và phản biện, giúp học viên không chỉ thích nghi mà còn đứng vững trong môi trường đầy biến đổi sắp tới.
Cùng OneSpace vun trồng trí tuệ, bồi dưỡng kỹ năng và sẵn sàng cho tương lai tại đây:
